Thứ Năm, 28 tháng 3, 2019

Tất cả là một

Rainer Maria Rilke (1875-1926)   


Tranh của © Wassily Kandinsky

Ở ven cánh rừng, một bận
Ta đứng bên nhau đơn côi,
trang hoàng như những ngọn lửa
cảm tất cả là một thôi.

Ta ôm chặt nhau khăng khít
ở trên mảnh đất xôn xao,
qua làn áo mềm sẽ lớn
như cành cây sát liền nhau.

Một làn gió thức dậy
thoáng lay chùm trúc đào tơ
- Em xem, ta nào đâu khác
Và đôi ta cũng đung đưa.

Tâm hồn anh cảm thấy
Ta dò dẫm cổng kín bưng.
Hồn hỏi em, trong lúc dừng
Em đã dẫn anh tới đó?

Và thế là em cười nụ
rạng rỡ, sáng trong thật là,
Chẳng mấy chốc ta dạo tiếp:
Những cổng mở ra...

Và ta đâu còn nhút nhát,
Đường ta sẽ chẳng chông gai,
sẽ thành đại lộ trải dài
từ ngày đã khép.

©® Phạm Kỳ Đăng dịch từ nguyên tác tiếng Đức

Alles ist eins

Rainer Maria Rilke (1875-1926)

Einmal, am Rande des Hains,
stehn wir einsam beisammen
und sind festlich, wie Flammen -
fühlen: Alles ist eins.

Halten uns fest umfasst,
werden im lauschenden Lande
durch die weichen Gewande
wachsen wie Ast an Ast.

Wiegt ein erwachender Hauch
die Dolden des Oleanders:
Sieh, wir sind nicht mehr anders,
und wir wiegen uns auch.

Meine Seele spürt,
dass wir am Tore tasten.
Und sie fragt dich im Rasten:
Hast Du mich hergeführt?

Und du lächelst darauf
so herrlich und heiter
und bald wandern wir weiter:
Tore gehn auf...

Und wir sind nicht mehr zag,
unser Weg wird kein Weh sein,
wird eine lange Allee sein
aus dem vergangenen Tag.

1909


Chú thích của người dịch:

Rainer Maria Rilke (1875-1926): Nhà thơ, nhà văn, nhà tiểu luận và dịch giả, ông thuộc về những thi sĩ quan trọng nhất của văn chương Đức và châu Âu hiện đại.

Tiểu sử: Rainer Maria Rilke sinh ở Praha, Bohemia (thời đó là Áo-Hung, nay là Cộng hoà Séc) trong một gia đình công chức. Tuổi thơ sống ở Praha, sau đó ở München), Berlin, Paris, Thụy Sĩ. Học Văn học, Lịch sử nghệ thuật, Triết học ở Đại học Praha, Đại học München, Đại học Berlin. Những tập thơ đầu tiên, Leben und Lieder (Cuộc đời và những bài ca, 1894); Traumgekrönt (Đăng quang trong mơ, 1897)…, thể hiện những đề tài theo khuynh hướng suy đồi cuối thế kỉ 19. Sau 2 chuyến đi sang Nga (năm 1897 và 1900) Rilke gặp Lew Nikolajewitsch Tolstoi và tiếp nhận ảnh hưởng của văn học Nga. Năm 1901 kết hôn với nữ điêu khắc gia, họa sĩ Clara Westhoff và sinh con gái trong năm này, sau đó chuyển sang sống ở Pháp. Thế chiến thứ nhất xảy ra, Rilke tham gia quân đội một thời gian, sau đó sống ở München, năm 1919 sang Thụy Sĩ . Năm 1921 sống ở Muzot, hoàn thành Duineser Elegien (Bi ca Duino) viết dở từ năm 1912 và viết Die Sonette an Orpheus (Sonnet gửi Orpheus). Từ năm 1923 vì lý do sức khoẻ phải sống ở khu điều dưỡng Territet bên hồ Genève. Các bác sĩ không chẩn đoán đúng bệnh tình, chỉ trước khi chết không lâu mới xác định ra đó là bệnh máu trắng. Rilke qua đời ngày 29 tháng 12 năm 1926 tại dưỡng viện Val-Mont. Nhà thơ tự chọn cho mình câu thơ yêu thích khắc trên bia mộ: Rose, oh reiner Widerspruch, Lust, Niemandes Schlaf zu sein unter soviel Lidern. (Dịch: Bông hồng, ôi mâu thuẫn tinh khiết, thích thú là giấc ngủ không của riêng ai dưới bao hàng mi).

Tranh của © Wassily Kandinsky (1866-1944): Họa sĩ, nhà đồ họa và nhà lý thuyết nghệ thuật người Nga-Xô viết lưu vong, đại diện quan trọng của Chủ nghĩa Biểu hiện, nhà sáng tạo nên Nghệ thuật Trừu tượng trong hội họa.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Làm gì đây với Pushkin

Marcel Reich-Ranicki        Mới đây ông hứa nói cho chúng tôi nghe ít nhiều về Pushkin và Chekhov. Chúng tôi chờ đấy. Heinz Bode từ Leipzig ...