Cô hầu trẻ

Tranh của Paul Gaugin (1848-1903): Họa sĩ Pháp

(Tặng Lugwig von Ficker)

Georg Trakl (1887 - 1914)

1

Thường bên giếng khi trời sẩm tối
Họ thấy cô như phép lạ đứng bên
Múc gầu nước, khi trời sẩm tối
Kín đầy bình và bước xuống triền.

Trong bụi gai quạ khoang táo tác
Và nàng như một cái bóng vờn
Làn tóc nàng vàng rỡ chập chờn
Và trên sân những con chuột chí chóe.

Và vuốt ve bởi sự tàn úa
Nàng hạ xuống hàng mi bắt lửa
Cỏ cháy khô nghiêng trong suy tàn
Lả gục xuống đôi bàn chân nàng.

2

Nàng tạo ra yên lặng trong phòng
và cái sân trải từ lâu hoang vắng
Ở trước phòng trong bụi cây cơm cháy
Một con sáo đen huýt gió não nùng.

Cái hình nàng trong gương bằng bạc
Xa lạ nhìn nàng trong ánh chiếu lờ mờ
Và nhợt nhạt trong gương thẫn thờ
Nàng hoảng sợ vẻ tinh khiết của nó.

Một gã đầy tớ hát như mơ trong tối
Nàng đờ người, lay giật bởi đớn đau
Sắc đỏ rỏ qua màn đêm tối
Gió nam bên cánh cổng giật mau.

3

Kế đó trên triền cỏ trụi trơ
Nàng lâng lâng trong cơn sốt mộng mơ
Cơn gió rầu rĩ trên triền cỏ
Từ những lùm cây, trăng lắng nghe.

Chẳng mấy chốc chung quanh sao nhợt nhạt
Và mỏi mòn bởi sự phàn nàn
Và như sáp, nhợt bệch đôi má nàng
Từ mặt đất thoảng bay mùi thối rữa.

Cây sậy xạc xào trong ao buồn bã
Và nàng co ro lạnh cóng trong mình
Xa một con gà trống gáy. Bình minh
Rùng mình trên mặt ao cứng và xám.

4

Trong lò rèn ầm vang tiếng búa
Nàng băng qua cánh cổng sang kia
Gã đầy tớ vung búa lên rực đỏ
Như đã chết rồi nàng ngó sang kia.

Như trong mơ nàng trúng phải tiếng cười
Và nàng loạng choạng bước vào lò bễ
Co mình sợ sệt vì tiếng gã cười
Như tiếng búa đanh và ngạo nghễ.

Trong gian phòng tia lửa bắn tứ tung
Và với những động tác ngượng ngùng
Tay bắt theo những tia lửa hoang dã
Nàng đổ vật xuống đất ngất đi.

5

Nằm trải thân yếu đuối trên giường
Nàng tỉnh dậy đầy ngọt ngào e sợ
Và nàng nhìn cái giường bẩn của mình
Được bọc toàn ánh kim vàng rỡ.

Ở đó cỏ mộc tê bên cửa sổ
Và bầu trời sáng sủa phớt xanh
Thư thoảng gió mang vào khung cửa
Cho chuông rung những tiếng lanh canh.

Những bóng đổ trượt dài trên gối
Giờ ban trưa chậm rãi điểm hồi
Và nàng khó nhọc thở trên gối
Miệng tựa như một vết thương rồi.

6

Đêm đến phất phơ vải lanh nhuốm máu
Mây lướt trên những cánh rừng câm
Phủ trong những tấm vải lanh thâm
Trên cánh đồng bày chim sẻ huyên náo.

Trong đêm tối nàng nằm trắng toát
Gió u u thoảng dưới mái che
Như xác thú trong bụi cây và đêm tối
Quanh miệng nàng ruồi quấn vo ve.

Như trong mộng ở xóm màu nâu đất
Vọng âm thanh ca vũ, sáo đàn
Qua xóm lửng lơ gương mặt của nàng
Tóc nàng phất phơ trong những cành trơ trụi.

©® Phạm Kỳ Đăng dịch từ nguyên tác tiếng Đức

Die junge Magd
(Ludwig von Ficker zugeeignet)

Georg Trakl (1887 - 1914)

1

Oft am Brunnen, wenn es dämmert,
Sieht man sie verzaubert stehen
Wasser schöpfen, wenn es dämmert.
Eimer auf und nieder gehen.

In den Buchen Dohlen flattern
Und sie gleichet einem Schatten.
Ihre gelben Haare flattern
Und im Hofe schrein die Ratten.

Und umschmeichelt von Verfalle
Senkt sie die entzundenen Lider.
Dürres Gras neigt im Verfalle
Sich zu ihren Füßen nieder.

2
Stille schafft sie in der Kammer
Und der Hof liegt längst verödet.
Im Hollunder vor der Kammer
Kläglich eine Amsel flötet.

Silbern schaut ihr Bild im Spiegel
Fremd sie an im Zwielichtscheine
Und verdämmert fahl im Spiegel
Und ihr graut vor seiner Reine.

Traumhaft singt ein Knecht im Dunkel
Und sie starrt von Schmerz geschüttelt.
Röte träufelt durch das Dunkel.
Jäh am Tor der Südwind rüttelt.

3

Nächtens übern kahlen Anger
Gaukelt sie in Fieberträumen.
Mürrisch greint der Wind im Anger
Und der Mond lauscht aus den Bäumen.

Balde rings die Sterne bleichen
Und ermattet von Beschwerde
Wächsern ihre Wangen bleichen.
Fäulnis wittert aus der Erde.

Traurig rauscht das Rohr im Tümpel
Und sie friert in sich gekauert.
Fern ein Hahn kräht. Übern Tümpel
Hart und grau der Morgen schauert.

4

In der Schmiede dröhnt der Hammer
Und sie huscht am Tor vorüber.
Glührot schwingt der Knecht den Hammer
Und sie schaut wie tot hinüber.

Wie im Traum trifft sie ein Lachen;
Und sie taumelt in die Schmiede,
Scheu geduckt vor seinem Lachen,
Wie der Hammer hart und rüde.

Hell versprühn im Raum die Funken
Und mit hilfloser Geberde
Hascht sie nach den wilden Funken
Und sie stürzt betäubt zur Erde.

5

Schmächtig hingestreckt im Bette
Wacht sie auf voll süßem Bangen
Und sie sieht ihr schmutzig Bette
Ganz von goldnem Licht verhangen,

Die Reseden dort am Fenster
Und den bläulich hellen Himmel.
Manchmal trägt der Wind ans Fenster
Einer Glocke zag Gebimmel.

Schatten gleiten übers Kissen,
Langsam schlagt die Mittagsstunde
Und sie atmet schwer im Kissen
Und ihr Mund gleicht einer Wunde.

6

Abends schweben blutige Linnen,
Wolken über stummen Wäldern,
Die gehüllt in schwarze Linnen.
Spatzen lärmen auf den Feldern.

Und sie liegt ganz weiß im Dunkel.
Unterm Dach verhaucht ein Girren.
Wie ein Aas in Busch und Dunkel
Fliegen ihren Mund umschwirren.

Traumhaft klingt im braunen Weiler
Nach ein Klang von Tanz und Geigen,
Schwebt ihr Antlitz durch den Weiler,
Weht ihr Haar in kahlen Zweigen.

Bản tiếng Anh (tham khảo)

The Young Maid

Georg Trakl (1887 - 1914)
Dedicated to Ludwig von Ficker

1

Often at the well when it dawns
One sees her standing spellbound
Scooping water when it dawns.
Buckets go up and down.

In the beeches jackdaws flutter
And she resembles a shadow.
Her yellow hair flutters
And rats scream in the yard.

And enticed by decay
She lowers her inflamed eyelids.
Parched grass in decay
Bends down to her feet.

2

Silently she works in the chamber
And the yard lies long desolate.
In the elder trees by the chamber
A blackbird flutes pitifully.

Silverly her image in the mirror
Looks at her strangely in the twilight-glow
And dusks sickly in the mirror
And she shudders before its purity.

Dreamlike a farm boy sings in the dark
And she stares shaken with pain.
Redness trickles through the dark.
Suddenly at the gate the south wind shakes.

3

Nightly over the bare meadow
She totters in feverish dreams.
A morose wind whines in the meadow
And the moon listens from the trees.

Soon all around the stars pale
And exhausted from complaints
Her waxen cheeks pale.
Putrefaction is scented from the earth.

Sadly the reeds rustle by the pond
And cowering she freezes.
Far away a cock crows. Above the pond
Morning shivers hard and grey.

4

In the smithy clangs the hammer
And she scurries past the gate.
In red glow the farm boy swings the hammer
And deathlike she looks over there.

As in dream she's struck by his laughter;
And she tumbles into the smithy,
Shyly cringing before his laughter,
Like the hammer hard and coarse.

Brightly in the room sparks
Spray and with helpless gestures
She snatches after the wild sparks
And falls dazed to the earth.

5

Lankily sprawled out on the bed
She wakes filled with sweet tremblings
And she sees her soiled bed
Hidden by a golden light,

Mignonettes there at the window
And the bluish brightness of sky.
Sometimes the wind carries to the window
A bell's hesitant tinkling.

Shadows glide over the pillow,
Noon strikes slowly
And she breathes heavily on the pillow
And her mouth is like a wound.

6

In the evening bloody linens float,
Clouds over silent forests,
That are wrapped in black linens.
Sparrows fuss in the fields.

And she lies completely white in darkness.
Under the roof a cooing wafts away.
Like a carrion in bush and darkness
Flies swirl around her mouth.

Dreamlike in the brown hamlet
A sound of dance and fiddles echoes,
Floats her countenance through the hamlet,
Blows her hair in bare branches.

© Translated by Jim Doss and Werner Schmitt

Chú thích của người dịch:

Georg Trakl (1887 - 1914) : Người Áo, nhà thơ nổi tiếng của Chủ nghĩa Biểu hiện Đức, chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa Tượng trưng, được coi là nhà thơ viết bằng tiếng Đức xuất sắc nhất cùng với Rainer Maria Rilke ở đầu thế kỷ 20.

Tòan bộ thi phẩm của ông mang dấu ấn của hòai cảm, u sầu và hướng tìm Thiên Chúa. Có thể kể Cái chết, Suy đồi và sự Suy tàn của Tây Phương như những hàm ý chính ở thơ trữ tình sâu xa của Georg Trakl đầy những biểu tượng và ẩn dụ.

„ Hồ như không thể định vị tác phẩm thơ của ông một cách rõ rệt theo lịch sử văn học nội trong văn chương của thế kỷ 20“. (Wikipedia)
Đôi nét tiểu sử: Georg Trakl, con thứ năm trong gia đình tư sản khá giả có bảy con. Cha có cửa hàng khóa, mẹ khó tính với các con, nghiện ma túy. Georg Trakl trải qua thời niên thiếu tại Salzburg* 1897 – 1905 Học xong trung học, được coi là học trò kém (ở các môn tiếng Latinh, Hy Lạp và Tóan), không đỗ tú tài * 1908 Qua kỳ Thực tập, để nghiên cứu 4 học kỳ ngành dược* 1910 Học xong bằng y sĩ * Khi thế chiến I bùng nổ, ông tham gia mặt trận với chức vụ y sĩ quân đội. * Ngày thêm trầm cảm, trải qua trận đánh vùng Grodek ông bị suy sụp thần kinh. *1914 Chết (tự sát) trong một nhà thương quân đội ở Krakow sau khi dùng cocaine quá liều.

Tranh của Paul Gaugin (1848-1903): Họa sĩ Pháp, tác phẩm hậu Ấn tượng gây ảnh hưởng nổi bật và đa dạng lên hội họa hiện đại.