Những bậc thang

Hermann Hesse (1877-1962)

Tranh thuốc nước của Hermann Hesse

Như mỗi bông úa tàn, và mỗi thanh xuân nhường lối
tuổi già, cũng vậy thăng hoa mỗi bậc thang đời
Mỗi điều thông thái mãn khai, và mỗi đức hạnh vào thời
của mình, và không được phép trường tồn vĩnh cửu.
Con tim, cứ mỗi lúc đời lên tiếng gọi
phải sẵn sàng từ giã và tái khởi đầu
để hiến thân cho can đảm và chẳng buồn rầu,
đưa mình vào ràng buộc mới và khác hẳn.
Và mỗi khởi đầu một phép màu tiềm ẩn
Chở che ta và giúp đỡ tồn sinh.

Cần phấn chấn ta sải bước qua từng vũ trụ
không dừng nơi như vướng vào một chốn quê,
Tinh thần thế giới đâu muốn trói và thu hẹp ta về
mà muốn nâng ta, mở rộng cho ta từng bậc.
Vừa chưa kịp gắn bó một vòng đời và thân mật
làm quen, thế đấy đã có cơ héo tàn,
Chỉ có ai sẵn sàng xuất phát và lên đường
mới có cơ thoát sự thích nghi làm tê liệt.

Cũng có thể còn đó giờ cái chết
Gửi đáp ta những vũ trụ mới trẻ trung
Tiếng đời gọi ta, sẽ chẳng lúc nào dừng
Vui nhé, tim ơi, hãy giã từ và khỏe mạnh!

©® Phạm Kỳ Đăng dịch từ nguyên tác tiếng Đức:

Stufen

Hermann Hesse (1877-1962)

Wie jede Blüte welkt und jede Jugend
Dem Alter weicht, blüht jede Lebensstufe,
Blüht jede Weisheit auch und jede Tugend
Zu ihrer Zeit und darf nicht ewig dauern.
Es muß das Herz bei jedem Lebensrufe
Bereit zum Abschied sein und Neubeginne,
Um sich in Tapferkeit und ohne Trauern
In andre, neue Bindungen zu geben.
Und jedem Anfang wohnt ein Zauber inne,
Der uns beschützt und der uns hilft, zu leben.

Wir sollen heiter Raum um Raum durchschreiten,
An keinem wie an einer Heimat hängen,
Der Welgeist will nicht fesseln uns und engen,
Er will uns Stuf’ um Stufe heben, weiten.
Kaum sind wir heimisch einem Lebenskreise
Und traulich eingewohnt, so droht Erschlaffen,
Nur wer bereit zu Aufbruch ist und Reise,
Mag lähmender Gewöhnung sich entraffen.

Es wird vielleicht auch noch die Todesstunde
Uns neuen Räumen jung entgegen senden,
Des Lebens Ruf an uns wird niemals enden…
Wohlan denn, Herz, nimm Abschied und gesunde!

Bản tiếng Anh (tham khảo)

Steps

Hermann Hesse (1877-1962)

As every blossom wilts and every youth
Yields to age, so blooms every step of life,
So too blooms every wisdom and every virtue
In its time and may not last forever.
The heart must at all of life’s calls
Be ready to part and begin anew,
So that it may, with courage and without grief,
Give itself to new engagements.
In every beginning lives a magic,
Protecting us and helping us to live.

Lithely and cheerfully should we stride from room to room,
On none hang like we would a home,
The spirit of the world wants not to fetter or restrict us,
Rather to lift us step by step, to expand us.
We barely arrive in a phase of life
And already complacency threatens.
Only he who is ready to break off and travel
May break from crippling habituation.

Perhaps even the hour of death
Will dispatch to us fresh and new,
Life’s call to us will never end…
Well then, my heart, be and fare well!

Bản tiếng Pháp (tham khảo)

Etapes

Comme chaque fleur fane et chaque jeunesse
Cède à l'age, chaque étape de vie fleurit,
Fleurit également chaque sagesse et chaque vertu
A son temps, et ne peut pas durer éternellement.
Lors de chaque nouvel appel de vie, le coeur
Doit être prêt au grand départ et au recommencement,
Pour se donner en tout courage et sans deuil
Dans d'autres et nouveaux engagement.
Et à chaque début est inhérent un charme,
Qui nous protège et nous aide à vivre.

Nous devons gaiement traverser
Espace après espace,
Ne s'accrocher à aucun comme à une patrie,
L'esprit mondial ne veut pas nous lier et nous confirmer
Il veut nous soulever par étape, nous élargir.
Apeine habitués à l'intérieur d'un cercle de vie
Et confortablement acclimatés,
l'affaiblissement nous menace,
Simplement celui qui qui sera prêt au départ et au voyage
Peut se sevrer de l'accoutumance paralysante.

Peut-être encore l'heur du décès
Nous enverra, jeune, vers des espaces nouveaux,
L'appel de la vie ne prendra jamais fin...
Allons donc, coeur, fais tes adieux et guérit!

Chú thích của người dịch:

Hermann Hesse: (Hermann Karl Hesse, cũng dưới bút danh Emil Sinclair, 1877 - † 1962) nhà văn, nhà thơ và họa sĩ. Ông nổi tiếng thế giới với những tác phẩm văn xuôi Siddhartha hoặc Steppenwolf (Sói đồng hoang) cũng như với những bài thơ như bài Stufen (Những bậc thang). Năm 1946 Hesse nhận giải thưởng Nobel văn chương và Huân chương Pour le mérite của Viện Hàn lâm Nghệ thuật.

Tranh thuốc nước của Hermann Hesse.